Zašto ovih mapa nema u istorijskim knjigama?

Preko 20 miliona Indijanaca raspoređenih u preko 1.000 različitih plemena, grupa i etničkih grupa naselјavalo je nekad teritoriju SAD-a, da bi u jednom trenutku pali na ispod 250.000. Danas Indijanci čine samo 1,5 odsto stanovništva, a veliki deo njihove istorije je (ne)namerno izgublјen. Analiziramo malo poznate činjenice o genocidu nad Indijancima, koji nikad nije zvanično proglašen.

Do desete godine, većina dece u Sjedinjenim Državama je naučena o svih 50 država koje čine zemlјu. Ali pre nekoliko vekova, zemlјa koja je sada zove Sjedinjene Američke Države bila je sasvim drugačije mesto. Preko 20 miliona Indijanaca raspoređenih u preko 1.000 različitih plemena, grupa i etničkih grupa naselјavalo je nekad teritoriju SAD-a. Danas Indijanci čine samo 1,5 odsto stanovništva, a veliki deo njihove istorije je izgublјen, posebno zato što današnji obrazovni sistem, nažalost, ima nedostatke kada je u pitanju podučavanje bogate i složene istorije Sjedinjenih Država. Ovde ispitujemo malo poznate činjenice o Indijancima, koje bi trebalo da budu uklјučene u svaku knjigu istorije.

Plemena

Od januara 2016. u Sjedinjenim Državama postoji 566 pravno priznatih indijanskih plemena, kako je utvrdio Biro za indijanska pitanja.

Pre kontakta sa Evroplјanima, postojalo je preko 1.000 plemena, grupa ili klanova, ali nažalost, neki su potpuno nestali kao posledica epidemija bolesti ili neravnopravnog rata.

Danas ne postoji nijedna tačna istorijska mapa koja odražava lokaciju indijanskih plemena u Severnoj Americi u jednom vremenskom periodu, pošto se postevropska situacija stalno menjala, sa kontaktima koji su se dešavali u različito vreme u različitim oblastima.

Od 16. do 19. veka, populacija Indijanaca naglo je opala sa otprilike 20 miliona na najnižih 250.000. Danas u Severnoj Americi živi oko 2,9 miliona Indijanaca.

Od 2000. godine, najveće grupe u Sjedinjenim Državama po broju stanovnika bile su Navaho, Čiroki, Koktau, Sijuks, Čipeva, Apači, Blekfit, Irokezi i Pueblo.

*Mapa nekadašnjih plemena indijanske nacije.*

Regioni

Indijanska plemena u Sjedinjenim Državama se obično dele na 8 različitih regiona, unutar kojih su plemena imala neke sličnosti u kulturi, jeziku, religiji, običajima i politici.

Severozapadna obala – Indijanci ovde nisu imali potrebu da se bave polјoprivredom jer je jestivih bilјaka i životinja bilo u izobilјu na kopnu i moru. Poznati su po svojim totemskim stubovima, kanuima koji su mogli da prime do 50 lјudi i kućama od kedrovih dasaka.

Kalifornija – Preko 100 indijanskih plemena je nekada živelo tamo. Lovili su ribu, sitnu divlјač i sakuplјali žir, koji se mrvio u kašasti obrok.

Veliki Plato – Indijanci visoravni živeli su u oblasti između Kaskadnih planina i Stenovitih planina. Da bi se zaštitili od hladnog vremena, mnogi su izgradili kuće koje su delom bile pod zemlјom.

Veliki basen – Protežući se preko Nevade, Jute i Kolorada, Indijanci iz Velikog basena morali su da izdrže toplu i suvu klimu i morali su da kopaju za mnogo hrane. Oni su bili jedna od poslednjih grupa koja je imala kontakt sa Evroplјanima.

Jugozapad – Domorodci sa jugozapada stvorili su kuće sa zidovima napravlјenim od opeke. Mnoga plemena su imala vešte zemlјoradnike, uzgajala useve i stvarala kanale za navodnjavanje. Poznata plemena ovde uklјučuju Navaho naciju, Apače i Pueblo Indijance.

Ravnice – Indijanci Velike ravnice bili su poznati po lovu na bizone i antilope, koje su davale obilјe hrane. Bili su nomadski lјudi i stalno su se kretali prateći stada.

Severoistok – Indijanci severoistoka živeli su u oblasti bogatoj rekama i šumama. Neke grupe su bile stalno u pokretu, dok su druge gradile stalne domove.

Jugoistok – Većina indijanskih plemena ovde su bili vešti farmeri i težili su da ostanu na jednom mestu. Najveće indijansko pleme, Čiroki, živelo je na jugoistoku.

*Mapa domorodačkih kultura Severne Amerike do dolaska evropskih osvajača*

Jezici

Procenjuje se da se u Americi pre dolaska Evroplјana govorilo oko hilјadu jezika.

Danas širom Severne Amerike postoji oko 296 autohtonih jezika. Nјih 269 grupisano je u 29 porodica, dok je preostalih 27 jezika izolovano ili neklasifikovano.

Nijedan od maternjih jezika Severne Amerike nije imao sistem pisanja. Međutim, govorni jezici nisu bili ni primitivni ni jednostavni. Mnogi su imali složene gramatičke sisteme poput ruskog i latinskog.

Postojala je (i postoji) ogromna raznolikost između jezika. Pojedinci iz klanova ili plemena udalјeni samo stotinu milјa možda nisu bili u stanju da komuniciraju govorom. Susedna plemena su često koristila neki oblik znakovnog jezika za međusobno komuniciranje.

Prema UNESCO-u, većina autohtonih jezika u Severnoj Americi je kritično ugrožena, a mnogi su već izumrli.

U Sjedinjenim Državama, jezik Navaho je jezik Indijanaca koji se najviše govori, sa više od 200.000 govornika u jugozapadnim Sjedinjenim Državama.

Samo 8 indijanskih jezika u Sjedinjenim Državama ima dovolјno govornika da nastanjuje grad srednje veličine. To su Navaho, Kri, Ojibva, Čiroki, Dakota, Apači, Blekfut i Koktau.

Predviđa se da će manje od 20 indijanskih jezika u Sjedinjenim Državama preživeti još 100 godina.